Ακολουθεί η δήλωση του υπουργού εξωτερικών, Νίκου Δένδια, μετά από την συνάντησή του με την υπουργό εξωτερικών του Κοσόβου, Γερβάλα-Σουάρζ:
"Είναι μεγάλη μου χαρά που σε υποδέχομαι σήμερα στην Αθήνα, ύστερα από την επίσκεψή μου στην Πρίστινα τον περασμένο Ιούνιο. Και συναντηθήκαμε, επίσης, τον Δεκέμβριο στις Βρυξέλλες, κατά τη διάρκεια του πρωινού εργασίας που διοργανώθηκε στο πλαίσιο της Προεδρίας της διαδικασίας συνεργασίας Νοτιο-ανατολικής Ευρώπης.
Είναι μία πρωτοβουλία που τη στηρίζουμε πλήρως. Αποσκοπεί στην αναζήτηση ενός καλύτερου μέλλοντος για το σύνολο της περιοχής.
Οι τακτικές μας επαφές κατά τον περασμένο χρόνο υποδηλώνουν τη βούληση της κυβέρνησης της Ελλάδος, της κυβέρνησης Μητσοτάκη, για την ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ της Αθήνας και της Πρίστινας.
Προς αυτήν την κατεύθυνση, εξάλλου, προβήκαμε τον περασμένο Μάιο στην αναβάθμιση του Γραφείου σας εδώ στην Αθήνα, το οποίο μετονομάστηκε «Γραφείο Συμφερόντων του Κοσόβου στην Αθήνα».
Και ευελπιστούμε ότι τα βήματα αυτά θα βοηθήσουν στην ενίσχυση των οικονομικών και των εμπορικών μας δεσμών. Οι οικονομικές μας σχέσεις, οι εμπορικές μας σχέσεις, αν και καθόλου αμελητέες, έχουν μεγάλα περιθώρια βελτίωσης, γιατί, μάλιστα, υπέστησαν και πλήγμα από την πανδημία.
Ευελπιστούμε ότι το 5ο Οικονομικό Φόρουμ θα μπορέσει να λάβει χώρα στην Αθήνα τον Μάρτιο, εάν το επιτρέψουν οι υγειονομικές συνθήκες.
Σήμερα, επίσης, συζητήσαμε και για την ενεργειακή συνεργασία. Η βούλησή μας είναι όπως τα Δυτικά Βαλκάνια συνδεθούν, όπως ξέρετε, με τον ΤΑΡ μέσω διασυνδετηρίων αγωγών φυσικού αερίου.
Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει εξαγγείλει ότι η απολιγνιτοποίηση αποτελεί άμεση προτεραιότητα της κυβέρνησής μας και στόχος μας είναι να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το 2028.
Και στο πλαίσιο αυτό, θα μπορούσαμε με μεγάλη χαρά να συζητήσουμε επίσης παροχή τεχνογνωσίας από την πλευρά μας προς εσάς, καθώς και βοήθεια για επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Επίσης, υπάρχει σημαντικό περιθώριο βελτίωσης στην εκπαίδευση, στην ανώτατη εκπαίδευση, στον τουρισμό, στην ψηφιοποίηση, όπου η ελληνική κυβέρνηση κάνει μία πολύ μεγάλη προσπάθεια, αλλά και στον πολιτισμό.
Ένας τομέας που χρήζει ιδιαίτερης προσοχής είναι η προστασία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, της κοινής μας πολιτιστικής κληρονομιάς. Εμείς, λόγω της ιστορίας μας, έχουμε μεγάλη τεχνογνωσία στον τομέα αυτό και υπάρχει πρόσφορο έδαφος. Όπως είπαμε δε και στη συνάντηση μας, έχουμε μια πολύ μεγάλη τεχνογνωσία στην προστασία των χριστιανικών θρησκευτικών μνημείων.
Σήμερα, επίσης, συζητήσαμε την ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων. Επανέλαβα τη σταθερή προσήλωση της Ελλάδας στην ενσωμάτωση των Δυτικών Βαλκανίων εκεί που ανήκουν, στην ευρωπαϊκή μας οικογένεια. Τονίζοντας τη σταθερή θέση για τη διοργάνωση των πρώτων διακυβερνητικών διασκέψεων με την Αλβανία και με την Βόρεια Μακεδονία.
Υπογραμμίζω και πάλι δημοσίως τη θέση μας υπέρ της απελευθέρωσης των θεωρήσεων για εσάς, γιατί έχετε εκπληρώσει τα κριτήρια που ορίζονται στον οδικό χάρτη. Πρέπει, λοιπόν, εφόσον εσείς εκπληρώσατε τα κριτήρια, να εκπληρωθεί και η υπόσχεση απέναντί σας.
Επίσης, θέλω να σας πω ότι εκτιμούμε τις προσπάθειες που καταβάλλετε στους τομείς του κράτους δικαίου, της δημόσιας διοίκησης, της καταπολέμησης της διαφθοράς, του οργανωμένου εγκλήματος. Ξέρουμε ότι δεν είναι εύκολα βήματα αυτά.
Η Ελλάδα είναι αρωγός στην προσπάθεια αυτή και, επίσης, εκτιμά, το έργο που η «EULEX Kosovo», στην οποία υπηρετούν αρκετοί Έλληνες, παρέχει.
Δεν πρέπει, τέλος, να λησμονήσω και να μην αναφερθώ στην ελληνική παρουσία στη μακροβιότερη επιχείρηση του ΝΑΤΟ, στην KFOR. Πρόθεσή μας, ελληνική πρόθεση, είναι η συνέχιση της υποστήριξης προκειμένου να εκπληρώνει την εντολή της με δίκαιο, αμερόληπτο και αποτελεσματικό τρόπο. Οποιαδήποτε τροποποίηση πρέπει να έχει γνώμονα προϋποθέσεις, όχι ημερολογιακές παραμέτρους.
Σήμερα, όμως, συζητήσαμε και για τις ιδιαίτερα ανησυχητικές εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων. Εξέφρασα την ανησυχία της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κατάσταση στην Βοσνία – Ερζεγοβίνη. Η άνοδος εθνικισμών, οι τάσεις αποσταθεροποίησης μίας πολύ εύθραυστης κατάστασης φαίνεται να απειλούν εκ νέου την περιοχή μας.
Το ζήτημα αυτό θα είναι το κεντρικό ζήτημα που θα με απασχολήσει αύριο στις επαφές που θα έχω με τον Κροάτη ομόλογό μου, τον φίλο μου τον Gordan Radman. Και, βεβαίως, θα απασχολήσει την επίσκεψη του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στο Βελιγράδι την επόμενη εβδομάδα, όπου θα τον συνοδεύσω, αλλά και την προσεχή του συζήτηση με τον Πρωθυπουργό της Κροατίας, τον κύριο Plenkoviç.
Πρέπει να δημιουργήσουμε τις συνθήκες που θα εμπεδώσουν τη σταθερότητα στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων.
Όπως γνωρίζετε, επίσης, η Ελλάδα ακολουθεί μία εποικοδομητική προσέγγιση όσον αφορά το Κόσοβο, σύμφωνα με την ουδέτερη ως προς το καθεστώς προσέγγιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Θέλω να κάνω έκκληση προς όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές στο διάλογο Βελιγραδίου - Πρίστινας να δείξουν εποικοδομητική στάση. Απώτερος στόχος είναι να εντατικοποιήσουμε τις προσπάθειές μας προκειμένου να βρεθεί μια νομικά δεσμευτική βιώσιμη λύση, μια λύση που θα εμπεδώσει τη σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή, μια λύση που θα στείλει ένα μήνυμα αισιοδοξίας που όλοι έχουμε τόσο πολύ ανάγκη και θα δώσει τη μεγάλη ώθηση στην Ευρωπαϊκή πορεία της περιοχής.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Ελλάδα στηρίζει τις προσπάθειες του Ειδικού Εκπροσώπου της ΕΕ, Miroslav Lajčák, τον οποίο αναμένω να συναντήσω τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες και με τον οποίο θα έχω μια ειλικρινή συζήτηση.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω τη Donika για την εμπιστοσύνη την οποία δείχνει στις δυνατότητές μας να είμαστε ένας ειλικρινής συνομιλητής και βοηθός.
Και θέλω να υπογραμμίσω, κλείνοντας, ότι η Ελλάδα θα είναι πάντοτε αρωγός στις προσπάθειες που καταβάλλονται για τη δημιουργία γεφυρών συνεργασίας και ειρηνικής επίλυσης διαφορών στην περιοχή, με τον τελικό σκοπό, τον κοινό μας τελικό σκοπό, ένα καλύτερο ευρωπαϊκό μέλλον για όλους.
Εμείς, η Ελλάδα, ως η πρώτη χώρα της βαλκανικής χερσονήσου που έγινε μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας πριν από 4 δεκαετίες, αισθανόμαστε ότι έχουμε ένα πολύ μεγάλο ηθικό χρέος, αγαπητή μου Donika, να βοηθήσουμε το σύνολο της περιοχής να ενταχθεί στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι.
Άποψή μας είναι ότι τα Δυτικά Βαλκάνια πρέπει να ατενίζουν προς το μέλλον, όχι προς το παρελθόν. Τα Δυτικά Βαλκάνια, όλες οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, πρέπει να έχουν καλές σχέσεις με όλες τις χώρες της ευρύτερης περιοχής μας, όχι μόνο των Βαλκανίων.
Αλλά προοπτική τους, η προοπτική που αποτελεί τον μόνο δρόμο κατά τη δική μας κρίση, είναι η Ευρώπη. Για τα Δυτικά Βαλκάνια, το ευρωπαϊκό κεκτημένο, δηλαδή η προστασία των αρχών και των αξιών του Διαφωτισμού - η δημοκρατία, το κράτος δικαίου, η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων - είναι η πολιτική, οικονομική και πολιτισμική πυξίδα μας.
Δεν αποτελεί επιλογή η επιστροφή στον 19ο αιώνα. Δεν αποτελεί δυνατότητα επιλογής ένας νεοθωμανισμός που φαίνεται να εμφανίζεται στην ευρύτερη περιοχή μας.
Με αυτά τα λόγια, αγαπητή μου Donika, επίτρεψέ μου να σε καλωσορίσω και πάλι στην Αθήνα, να σε ευχαριστήσω για την σημερινή σου παρουσία εδώ και να ευχηθώ να τα ξαναπούμε σύντομα."