Ακολουθεί η ομιλία του Υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια, κατά τη συζήτηση στη Βουλή των Ελλήνων για τον Προϋπολογισμό του 2022 :
"Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Σε λίγες μέρες κλείνει μια ακόμη δύσκολη χρονιά. Θρηνούμε, δυστυχώς, καθημερινά νεκρούς λόγω της πανδημίας, ενώ τα νοικοκυριά δέχονται πίεση εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης μεταξύ των άλλων.
Σε αυτή τη συγκυρία, η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει επιδείξει αντανακλαστικά σε κρίσιμους τομείς και, βέβαια, στην οικονομία. Πέτυχε την αύξηση των άμεσων ξένων επενδύσεων, αξιοποίησε κάθε δυνατότητα απορρόφησης κοινοτικών κονδυλίων, κράτησε όρθιο τον τουρισμό, τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, την πρωτογενή παραγωγή, ενίσχυσε όσους έχουν πληγεί περισσότερο, κυρίως τους οικονομικά αδύναμους.
Τίποτα από όλα αυτά δεν είναι αυτονόητο. Είναι όμως στο κέντρο του ιδεολογικού πυρήνα της Νέας Δημοκρατίας, στο κέντρο του ιδεολογικού πυρήνα της κοινοβουλευτικής ομάδας της Νέας Δημοκρατίας, που αποτελεί το θεμέλιο αυτής της κυβέρνησης.
Η Νέα Δημοκρατία, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι ένα λαϊκό κόμμα. Ένα ιστορικά λαϊκό κόμμα. Η Νέα Δημοκρατία στηρίζει και στηρίζεται στις μεταρρυθμίσεις, και διατηρεί συγχρόνως τον λαϊκό της χαρακτήρα. Διατηρεί το λαϊκό και πατριωτικό γενετικό της υλικό, διατηρεί τη δυνατότητά της να συνομιλεί με τους ανθρώπους του καθημερινού μόχθου και της προσπάθειας ή, για να το πούμε καθαρά, η Νέα Δημοκρατία του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι και παραμένει το κόμμα που ίδρυσε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Στην εξωτερική πολιτική αντιμετωπίζουμε το πιο ρευστό και διαρκώς μεταβαλλόμενο τοπίο μεταπολεμικά. Αξιοποιούμε κάθε παράθυρο ευκαιρίας, αναγνωρίζοντας όμως την πραγματικότητα, δηλαδή ότι η Ελλάδα και η Κύπρος έχουν έναν επεκτατικό γείτονα.
Τα τελευταία χρόνια αυτό φάνηκε καθαρά με τις άνευ προηγουμένου προκλήσεις στο Αιγαίο, στον Έβρο, στην Κύπρο, στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και ακόμα ευρύτερα, στον Καύκασο, στο Ιράκ, στη Συρία, και στη Λιβύη. Αναδεικνύονται οθωμανικά ιδεολογήματα, τα «σύνορα της οθωμανικής καρδιάς», η «Γαλάζια Πατρίδα».
Απέναντι σε αυτή την πρωτοφανή και αναχρονιστική προκλητικότητα η Ελλάδα επαναδιαμόρφωσε τη διπλωματική της τακτική και ενίσχυσε την αποτρεπτική της δύναμη.
Στο διπλωματικό πεδίο, η Ελλάδα προέταξε το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας, την UNCLOS, ως κοινό τόπο και απαραίτητη συνθήκη συνεννόησης μεταξύ των κρατών. Έφερε στο διεθνές προσκήνιο την απαράδεκτη απειλή πολέμου, το casus belli, που εκπέμπει η Τουρκία.
Και, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, δεν υπάρχει χώρα στον περίγυρό μας, την Ευρώπη ή τη Μέση Ανατολή, τη Βόρεια Αφρική και τον Κόλπο, που δεν επισκεφτήκαμε τόσο ο Πρωθυπουργός, όσο και σύσσωμη η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Εξωτερικών.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση μαζί με την Κύπρο ενσωματώσαμε, παρά τις δυσκολίες, την τουρκική προκλητικότητα και τον επεκτατισμό ως κύριο θέμα στην Ευρωτουρκική ατζέντα. Εξηγήσαμε το πρόβλημα ασφάλειας που δημιουργεί η Τουρκία στην Ευρώπη και για ποιο λόγο η Τουρκία δεν πρέπει να εξοπλίζεται και, μάλιστα, ιδίως με ευρωπαϊκά όπλα. Μιλήσαμε για το διαζύγιό της από το Διεθνές Δίκαιο, από το Δίκαιο της Θάλασσας και από την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Στα Δυτικά Βαλκάνια συμβάλλουμε ώστε η περιοχή να υπερβεί το παρελθόν της, να γίνει μέρος των αρχών και των αξιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα προβλήματα της Συμφωνίας των Πρεσπών είναι εμφανή, όμως στη βάση της αρχής «pacta sunt servanda», συνεχίζουμε να επιδιώκουμε την καλή τη πίστει ερμηνεία και εφαρμογή της για να προχωρήσουμε μπροστά στην περιοχή μας. Στο πλαίσιο αυτό, συμφωνήσαμε με την Αλβανία να παραπέμψουμε το θέμα της οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών στη Χάγη.
Στο νότιο περίγυρό μας δημιουργήσαμε αμυντικές συμμαχίες, ενισχυμένες συνεργασίες, πολυμερείς κατανοήσεις με σημαντικές χώρες του αραβικού κόσμου, την Αίγυπτο, τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Μπαχρέιν, την Ιορδανία, το Κουβέιτ, το Ιράκ. Με την Αίγυπτο και με την Ιταλία, υπογράψαμε Συμφωνία οριοθέτησης Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και Συμφωνία Θαλασσίων Ζωνών αντίστοιχα, με τα Εμιράτα διμερή Συμφωνία με Ρήτρα Αμυντικής Συνδρομής και συμβάλλουμε στην άμυνα της Σαουδικής Αραβίας.
Δημιουργήσαμε πολυμερές σχήμα, το Philia Forum, με πολλές από αυτές τις χώρες και τη Γαλλία. Και όλα αυτά σε βάση κοινών αρχών, αξιών και κανόνων του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας.
Ενισχύσαμε τις σχέσεις με το Ισραήλ. Ο Πρωθυπουργός ήταν εκεί πριν λίγες μέρες. Οι σχέσεις μας είναι ιστορικά στο πιο ψηλό επίπεδο και στηρίζουμε την προσέγγιση του Ισραήλ με τον Αραβικό κόσμο.
Διαβάσαμε έγκαιρα τη νέα αρχιτεκτονική της περιοχής, πριν ακόμα τις Συνθήκες του Αβραάμ. Με άλλες χώρες της Μέσης Ανατολής η συνεργασία και η συνεννόηση είναι διαρκής. Ιορδανία-Ιράκ.
Έχουμε καθαρή θέση στο Μεσανατολικό. Στην τελευταία κρίση στη Γάζα ήμουν ο πρώτος ξένος Υπουργός που έγινα δεκτός και στο Ισραήλ και την Παλαιστίνη, προωθώντας την εκεχειρία που επιτεύχθηκε μετά από τρεις μέρες.
Επανήλθαμε στο Συριακό στηρίζοντας τις διεθνείς προσπάθειες. Η Πρεσβεία μας στη Δαμασκό επαναλειτουργεί σε επίπεδο Επιτετραμμένου. Έχουμε Ειδική Απεσταλμένη για το Συριακό.
Στη Λιβύη μόλις ανέλαβε η μεταβατική κυβέρνηση, ανοίξαμε ξανά την Πρεσβεία μας στην Τρίπολη και το Γενικό μας Προξενείο στη Βεγγάζη, συνεισφέρουμε στον ανθρωπιστικό τομέα, οργανώσαμε επιχειρηματικό φόρουμ, συμβάλλουμε στην αποναρκοθέτηση. Ο Πρωθυπουργός εκλήθη στη Διάσκεψη των Παρισίων για τη Λιβύη τον περασμένο μήνα. Η ίδια η κυβέρνηση της Λιβύης προσκάλεσε την Ελλάδα στη Διάσκεψη της Τρίπολης. Επαναφέραμε δηλαδή, παρά τις αντιρρήσεις ορισμένων, την Ελλάδα στο χάρτη του Λιβυκού.
Στη Βόρεια Αφρική είμαστε, ομοίως, εποικοδομητικά παρόντες από την Αίγυπτο μέχρι το Μαρόκο.
Στον Καύκασο είναι γνωστοί οι ιστορικοί μας δεσμοί με την Αρμενία. Έχουμε άριστες σχέσεις με τη Γεωργία. Επαναδημιουργήσαμε διαύλους επικοινωνίας με το Αζερμπαϊτζάν. Συναντήθηκα, το ξέρετε, στο περιθώριο της πρόσφατης Διάσκεψης του ΟΑΣΕ με τους ομολόγους μου και του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας.
Η αξιοπιστία μας, οι συνεργασίες μας, έχουν αποκτήσει δυναμική που μπορεί να φτάσει μέχρι τον Ινδο-ειρηνικό και την Αυστραλία. Γνωρίζετε ότι οι Υπουργοί Εξωτερικών της Ινδίας και της Αυστραλίας έχουν επισκεφθεί το τελευταίο διάστημα την Αθήνα. Οι απόψεις μας ταυτίζονται στα κρίσιμα θέματα που αφορούν το Διεθνές Δίκαιο και το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας και την ίδια λογική προωθούμε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Θέλω να αναφερθώ στην προσπάθεια που κάνουμε με τα μη μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Έχουμε συναντηθεί και έχουμε εξηγήσει τις θέσεις μας σχεδόν σε όλα τα μέλη, σε όλους τους Υπουργούς της σύνθεσης του Συμβουλίου που θα ισχύσει από την 1η του νέου έτους.
Επίσης, στο πλαίσιο της νέας στρατηγικής μας για την Αφρική, έχουμε επισκεφθεί, έχω συναντηθεί με ομολόγους σημαντικών χωρών της Αφρικής και, μεταξύ αυτών, μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, όπως η Γκάνα, η Γκαμπόν, αλλά και η Κένυα που είναι ήδη μέλος, και στις αρχές του χρόνου θα επισκεφτώ τη Νιγηρία, την Αγκόλα και τη Σενεγάλη. Εξηγούμε τις θέσεις μας, προσφέρουμε τη βοήθειά μας με τη διπλωματία των εμβολίων, αναπτύσσουμε νέες συνεργασίες.
Με την ίδια λογική θα προσεγγίσουμε και τη Λατινική Αμερική μετά τις συναντήσεις μου με τους Υπουργούς Εξωτερικών του Μεξικού, του Παναμά, της Κόστα Ρίκα και χωρών της Καραϊβικής τον χρόνο που πέρασε.
Άφησα για το τέλος τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας. Όλοι γνωρίζετε ότι οι σχέσεις μας με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Γαλλία έχουν περάσει σε άλλο επίπεδο τα τελευταία χρόνια.
Με τις Ηνωμένες Πολιτείες υπογράψαμε την Τροποποίηση και το Πρωτόκολλο της MDCA της Αμυντικής Συμφωνίας, ενισχύσαμε τον στρατηγικό διάλογο. Η αμερικανική παρουσία από τη Σούδα έφτασε στην Αλεξανδρούπολη, στη Θράκη. Όταν μιλούσα σε αυτή την αίθουσα για την Αλεξανδρούπολη το 2019, ελάχιστοι το πίστευαν. Επίσης, μόλις προχθές, με πρωτοβουλία του Γερουσιαστή Menendez και άλλων Γερουσιαστών και Βουλευτών, το Κογκρέσο ψήφισε, μεταξύ άλλων, την προνομιακή δυνατότητα απόκτησης αεροσκαφών F35 από την Ελλάδα.
Με τη Γαλλία ακολούθησε η υπογραφή της Συμφωνίας Στρατηγικής Εταιρικής Σχέσης με ρήτρα αμοιβαίας αμυντικής συνδρομής.
Και θέλω να ξεκαθαρίσω ότι οι Συμφωνίες αυτές δεν στρέφονται κατά οιουδήποτε. Ενισχύουν όμως την ασφάλεια της χώρας μας.
Και προωθούμε την παρουσία των συμμάχων μας σε πολυμερή σχήματα συνεργασίας που συμμετέχουμε στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Με το Ηνωμένο Βασίλειο, στη μετά Brexit εποχή υπογράψαμε πρόσφατα Πλαίσιο Στρατηγικής Συνεργασίας.
Με τα άλλα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας διατηρούμε παραδοσιακές σχέσεις συνεργασίας.
Ο Πρωθυπουργός συναντήθηκε πριν από λίγες μέρες στο Σότσι με τον Πρόεδρο Putin. Όπως ξέρετε, έχω συναντήσει πάρα πολλές φορές τον Sergey Lavrov, ανταλλάσσουμε απόψεις, καταθέτουμε τις δικές μας για τα θέματα παγκόσμιας ασφάλειας.
Με την Κίνα διατηρούμε σχέσεις συνεργασίας. Ο Υπουργός Wang Yi μας επισκέφτηκε πριν από λίγες μέρες στην Αθήνα.
Προσεγγίζουμε όμως όλα τα θέματα επί τη βάσει των κανόνων του Διεθνούς Δικαίου. Και σε αυτό μας βοηθούν οι απόδημοι Έλληνες που παραμένουν οι καλύτεροι πρεσβευτές μας.
Παράλληλα, εφαρμόζουμε ένα πλαίσιο συντονισμένων δράσεων για την εξωστρέφεια και την οικονομική διπλωματία. Οι στόχοι μας θα υπηρετηθούν ακόμα καλύτερα με τον εκσυγχρονισμό των δομών και της λειτουργίας του Υπουργείου που ήδη εφαρμόζεται μετά τον ψηφιακό μετασχηματισμό του που αρχίζει να υλοποιείται τους πρώτους μήνες του 2022.
Δεν θέλω να σας κουράσω, αλλά μπορώ να σας πω ότι σε δυο χρόνια από σήμερα, εάν υλοποιηθούν όσα ήδη έχουν αρχίσει να υλοποιούνται, επιτέλους το Υπουργείο Εξωτερικών θα μπει τον 21ο αιώνα.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η εξωτερική μας πολιτική όπως περιγράφεται στο νέο στρατηγικό σχέδιο του Υπουργείου έχει φέρει αποτελέσματα.
Η παρούσα κυβέρνηση από την ανάληψη των καθηκόντων της έχει υπογράψει 118 διμερείς Συμφωνίες, 39 πολυμερείς Συμβάσεις. Έχουμε πρωτοφανή υποστήριξη στους διεθνείς οργανισμούς.
• Τους τελευταίους δύο μήνες εξελέγη η Ελλάδα πρώτη σε ψήφους στο Διεθνή Οργανισμό Ναυτιλίας. Πήραμε 150 από 157 ψήφους.
• Δεύτερη από τον πρώτο γύρο στην Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO με 119 ψήφους.
• 112 μέλη στήριξαν την απόφασή μας για την ασφάλεια των δημοσιογράφων.
• 111 κράτη στήριξαν την απόφασή μας για την επιστροφή πολιτιστικών αγαθών.
• Έχουμε 95 δεσμεύσεις, γραπτές δεσμεύσεις, για την εκλογή μας στο Συμβούλιο Ασφαλείας την περίοδο 2025-2026. Οι εκλογές είναι το 2024.
Η εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης Μητσοτάκη συνέβαλε αποφασιστικά στην ανάσχεση της Τουρκίας επί του πεδίου. Ευαισθητοποίησε την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Δύση σε σχέση με το νέο «ανατολικό ζήτημα». Υποχρέωσε την Τουρκία να ακολουθεί τις εξελίξεις στην περιοχή αναζητώντας συνομιλητές.
Η Τουρκία στις προσπάθειές της να ομαλοποιήσει τις σχέσεις της με την Ευρώπη και τη Δύση δεν αντιμετωπίζει εμάς. Αντιμετωπίζει τις παρανομίες της, την απειλή πολέμου κατά της Ελλάδας, την άρνηση να προσχωρήσει στη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, το ανυπόστατο και παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, την αμφισβήτηση της κυριαρχίας των ελληνικών νησιών με το πρόσχημα της αποστρατικοποίησης, τον αναθεωρητισμό απέναντι στις Διεθνείς Συνθήκες, τις υπερπτήσεις πάνω από τα ελληνικά νησιά, τις παραβιάσεις εθνικού εναερίου χώρου και χωρικών υδάτων, την εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού, την απόκλιση από το κράτος δικαίου. Όλα αυτά έχουν καταστεί προβλήματα περισσότερο της Τουρκίας παρά της Ελλάδας.
Καθόσον μας αφορά, εμείς δεν δεχόμαστε τετελεσμένα και δεν υποκύπτουμε σε απειλές. Και να τα ξεκαθαρίσουμε, η τακτική ότι πρώτα παρανομώ και ύστερα διαπραγματεύομαι την παρανομία μου έναντι νόμιμου ανταλλάγματος έχει λάβει τέλος. Και αυτό ισχύει και για την Κύπρο και για το Κυπριακό, όπου η Τουρκία πρέπει να επανέλθει στο πλαίσιο λύσης των Ηνωμένων Εθνών.
Είναι νομίζω ώρα για αλλαγή πορείας της Τουρκίας, για να ζήσουν οι λαοί μας με ασφάλεια, ειρηνικά, να ενταχθεί η Τουρκία στη νέα αρχιτεκτονική της περιοχής και να γίνει το Αιγαίο και η Ανατολική Μεσόγειος θάλασσες ειρήνης και συνεργασίας.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, τελειώνοντας θα μου επιτρέψετε να σας πω το εξής: Είμαι πια χρόνια σε αυτή την αίθουσα. Γνωρίζω πολύ καλά πώς αναδιατάσσονται οι τακτικές όταν στο βάθος του ορίζοντα διακρίνεται το τέλος της κοινοβουλευτικής περιόδου.
Σας ζητώ, όμως, όπως κάνατε μέχρι σήμερα, και απευθύνομαι κυρίως και πρώτιστα στα κόμματα της αντιπολίτευσης, να αντιμετωπίσετε τον πειρασμό του μικροκομματισμού, όπως έπραξε η κυβέρνηση Μητσοτάκη από την πρώτη ημέρα απολύτως στο θέμα που ο Πρωθυπουργός μου έκανε την τιμή να χειρίζομαι, την εξωτερική πολιτική της χώρας.
Σας ζητώ τη στοίχιση όλων των πολιτικών δυνάμεων με κοινό παρονομαστή την εθνική λογική και το εθνικό συμφέρον. Σας ζητώ να διατηρήσουμε συστράτευση μπροστά στον αναθεωρητισμό. Σας ζητώ ενότητα μπροστά στην υπαρκτή απειλή."
Σας ζητώ ομοψυχία μπροστά στη θρασύτητα του casus belli, στα ιδεολογήματα της «Γαλάζιας Πατρίδας», στα ιδεολογήματα της «οθωμανικής καρδιάς». Σας ζητώ ενότητα και ομοψυχία γιατί αυτά αποτελούν την ισχυρή εθνική ασπίδα.
Σας ευχαριστώ πολύ.